W ostatnich dniach opinią publiczną wstrząsnęła afera związana z konkursem zorganizowanych przez BNP Paribas w celu promocji nowego konta osobistego – iKonto. Poza wieloma innymi zaletami, kotno to pozwalało jego posiadaczowi na udział w konkursie i wygranie tabletu Samsung Galxy Tab P3 Lite.
Z powodu pewnej wygranej, nowy produkt BNP Paribas cieszył się szalonym powodzeniem, lecz nie długo. Zapisy regulaminu konkursu były niejasne i wskazywały na to, że każdy jego uczestnik, spełniający określone warunki dostanie nagrodę. Najwidoczniej popularność iKonta przewyższyła oczekiwania organizatorów konkursu, gdyż znaczna liczba jego uczestników dostała w ostatnim czasie komunikat, a w nim następującą informację:
„Sprzedaż premiowa cieszyła się bardzo dużą popularnością, a liczba nagród była limitowana. Pomimo Twojego dużego zaangażowania w realizację jej warunków, niestety nie udało ci się znaleźć wśród osób, które otrzymały nagrodę”
Uczestnicy konkursu wszczęli raban. W sieci nastała era hejtu na BNP Parabank. Co więcej, już słychać głosy zjednoczonych oburzonych, planujących poważne kroki prawne. Na odpowiedź banku nie trzeba było długo czekać. Już po paru dniach od wybuchu afery, zdecydowano się na poniesienie dodatkowych kosztów związanych z dokupieniem brakujących tabletów, co wynika z oficjalnego oświadczenia BNP Paribas Banku Polska ws. Sprzedaży Premiowej „iKonto BNP Paribas z Tabletem” :
Szanowni Państwo,
sprzedaż premiowa „iKonta BNP Paribas z tabletem” spotkała się z bardzo dużym zainteresowaniem, które przerosło nasze oczekiwania. Dla części Klientów zapis dotyczący oferty limitowanej w regulaminie być może nie był wystarczająco precyzyjny, za co przepraszamy.
Zarząd Banku podjął decyzję o zniesieniu limitu przyznawanych nagród. Oznacza to, że wszyscy uczestnicy sprzedaży premiowej, którzy spełnili jej warunki, otrzymają tablet.
Zapewniamy, że pierwotne założenia sprzedaży premiowej nie wynikały ze złej woli czy intencji Banku. Zrobimy wszystko, aby taka sytuacja nie powtórzyła się w przyszłości. Liczymy, że zalety iKonta oraz decyzja o rozszerzeniu puli nagród, spełnią oczekiwania Klientów i pozwolą na budowę trwałej relacji z Bankiem.
Spece od PR uciszyli co prawda rozwścieczony tłum, ale niesmak pozostał, nie wspominając już o rachunkach za zakup hurtowych ilości tabletów. W tym miejscu należy zadać sobie pytanie , czy – abstrahując od aspektów wizerunkowych – gdyby bank zignorował oburzenie swoich klientów – istniałaby możliwość dochodzenia przez nich otrzymania nagrody na drodze sądowej? W celu udzielenia na nie odpowiedzi, musimy najpierw odpowiedzieć sobie na inne pytanie, a mianowicie:
Czym tak naprawdę jest konkurs w rozumieniu prawa?
Skutki konkursu zostały uregulowane w kodeksie cywilnym (art. 919-921). Stanowi on szczególną formę przyrzeczenia publicznego, wedle którego na przyrzekającym (organizatorze konkursu) spoczywa obowiązek spełnienia świadczeń wynikających z treści przyrzeczenia. Za przyrzeczenie publiczne uważany jest zarówno konkurs zorganizowany w Internecie, czy prasie, jak też w obrębie zamkniętej społeczności.
Treść tego przyrzeczenia zawarta jest właśnie w regulaminie i wszelkiego rodzaju ogłoszeniach, więc w przedmiotowej sprawie, jeżeli bank zobowiązał się do podarowania tabletu każdemu klientowi, który spełni określone warunki w określonym czasie, to w/w klienci mają prawa żądać spełnienia obietnicy.
Czy całej tej draki dałoby się uniknąć? Z pewnością tak, gdyby organizatorzy „promocji” starannie opracowali jej regulamin. Przy organizacji konkursów warto pamiętać o paru szczegółach, które pozwolą na uniknięcie kłopotów.
Konkurs to nie jest gra losowa.
Opisując w regulaminie konkursu jego zasady, należy dokładnie określić na jakiej zasadzie przyznawane będą nagrody. Zwycięzców może wybierać jury, lub decydująca może być kolejność zgłoszeń. W żadnym razie, w regulaminie nie powinno być zapisów sugerujących, że laureaci zostaną wyłonieni za pomocą losowania (przypadku). Chodzi o to, że w momencie uznania konkursu za grę losową, stosuje się do niego ustawę z 19 listopada 2009 r. o grach hazardowych (DzU z 2009 r., poz. 201 nr 1540 z późn.zm.), co skutecznie uprzykrzy życie każdemu organizatorowi. Przykładową niedogodnością – pod groźbą kary pieniężnej – jest konieczność uzyskania zezwolenie dyrektora izby celnej.
Podstawa to porządny regulamin.
Zasady przeprowadzenia konkursu powinny być jasne i zgodne z obowiązującymi przepisami prawa. Przede wszystkim, organizator powinien możliwie dokładnie określić co będzie nagrodą, ilość nagród, jeśli będzie ich więcej niż jedna, sposób przeprowadzenia konkursu – krok po kroku, oraz jego ramy czasowe.
Regulamin konkursu BNP Paribas był dosyć niejasny, gdyż trwać miał on do określonego dnia, lub do wyczerpania się nagród. Nigdzie nie było jednak wzmianki o ilości możliwych do wygrania tabletów. Największym błędem jego organizatorów było całkowite pominięcie informacji o ilości nagród, i o tym, że będą przyznawane na zasadzie kolejności zakładania kont.
Poza w/w informacjami należy sprecyzować kto może być uczestnikiem konkursu, oraz jakie są wymagania techniczne związane z udziałem z nim (sprzęt, oprogramowanie). Dodatkowo, organizator powinien mieć zgodę uczestnika na przetwarzanie jego danych osobowych, oraz ewentualne wykorzystanie ich (czasem wraz z wizerunkiem) w celach marketingowych (np. ogłoszenie, kto jest zwycięzcą konkursu).
Strzeż się klauzul abuzywnych.
Do regulaminu stosuje się art. 3851 k.c., więc nie mogą się w nim znaleźć postanowienia nieuzgodnione z nim indywidualnie, które kształtują jego prawa i obowiązki w sposób sprzeczny z dobrymi obyczajami, lub rażąco naruszając jego interesy.
Problem ten został opisany szczegółowo we wpisie http://newmedialaw.pl/dlaczego-warto-zadbac-o-poprawny-regulamin-sklepu-internetowego/ .
Zwróć uwagę na prawa autorskie zanim będzie za późno.
Bardzo często konkursy polegają na nadsyłaniu przez uczestników różnego rodzaj dzieł, np. zdjęć, nowych nazw produktów, sloganów reklamowych, filmów, itp. Na etapie organizowania takich konkursów, warto zastanowić się nad tym, do czego (hipotetycznie) w/w dzieła zostaną wykorzystane. Często ich zastosowanie kończy się wraz z ogłoszeniem wyniku konkursu. Co się stanie, jeżeli zwycięskie zdjęcie, lub slogan zostanie użyte później w kampanii reklamowej, lub na opakowaniach produktu? Jeżeli ich twórcy (autorowi) wystarczy nagroda, uzyskana w konkursie, to problemów nie będzie. Gorzej, jeśli będzie to osoba świadoma swoich praw i rozmachu danej akcji reklamowej. Z prawnego punktu widzenia, organizator konkursu nie ma prawa korzystać z utworu bez zgody jego autora. Jego udział w konkursie w żadnym razie nie oznacza, dorozumianej zgody na późniejsze wykorzystanie jego dzieła. Zgodnie z art. 79 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U. z 2006 r. Nr 90, poz. 631 ze zm.) uprawniony, którego autorskie prawa majątkowe zostały naruszone, może żądać od osoby, która naruszyła te prawa naprawienia szkody na zasadach ogólnych, albo poprzez zapłatę sumy pieniężnej w wysokości odpowiadającej dwukrotności, a w przypadku gdy naruszenie jest zawinione – trzykrotności stosownego wynagrodzenia, które w chwili jego dochodzenia byłoby należne tytułem udzielenia przez uprawnionego zgody na korzystanie z utworu. W wypadku, gdy zawinił przedsiębiorca, który powinien wykazać się należytą starannością, przeważać będą przypadki zawinionego naruszenia praw majątkowych autora, co automatycznie oznacza powstanie roszczenia wypłaty trzykrotności wynagrodzenia.
W celu uchronienia się od takich niebezpieczeństw, warto w regulaminie konkursu przewidzieć postanowienia dotyczące przekazania praw autorskich, lub udzielenia licencji na określone wykorzystanie utworu po zakończeniu konkursu.
Poza opisanymi postanowieniami, w regulaminie konkursu powinny znaleźć się